Deze soorten waterontharders zijn te koop en werken (niet)
In België ligt de gemiddelde waterhardheid op 30°fH. We spreken dan van hard water en op dit punt is een waterontharder altijd nuttig. Niet omdat hard water gevaarlijk is, het drinkwater moet per slot van rekening aan strikte eisen voldoen, maar wel omdat het zorgt voor kalkaanslag en zo de levensduur van apparaten aantast. Daarnaast zorgt kalk ook voor een flink hoger energieverbruik. Een waterontharder kan nuttig zijn, maar laat je goed adviseren. Ze werken namelijk niet allemaal even goed. Zeker bij de goedkope modellen is de werking vaak bedenkelijk.
Waterontharder op basis van ionenuitwisseling
Het systeem dat het vaakst voorkomt werkt op basis van ionenuitwisseling. Hierbij wordt kalk, eigenlijk calcium en magnesium, uit het water gehaald en vervangen door natrium. Deze systemen hebben hun doeltreffendheid bewezen, maar zijn enigszins prijzig. Bovendien moeten ze regelmatig worden gespoeld, wat in extra waterverbruik resulteert, en komen er ook onderhoudskosten bij kijken. Het helpt defecte apparaten te voorkomen en dus heeft het bij hard water nut omdat de terugverdientijd hoger ligt dan de vervangings- en herstellingskosten. Bij lagere waterhardheden is het nut van zo'n waterontharder beperkt, maar dit kunnen we in dat geval eigenlijk over alle waterontharders zeggen.
Bij dit soort waterontharders reken je al snel op een prijskaartje van 1.000 euro, inclusief plaatsingskosten, maar het kan ook een veelvoud daarvan zijn. Het valt moeilijk te voorspellen wat zo'n waterontharder je kost. Ze zijn er namelijk in de meest uiteenlopende prijsklassen. Via de website van Bayard Water Experts ontdek je eenvoudig of een waterontharder in jouw postcode nut heeft en welke waterontharder geschikt is. Vervolgens kan je een offerte aanvragen.
Waterontharder op basis van magnetisme
Een tweede systeem dat al langer op de markt is, 'werkt' op basis van magnetisme. Soms volstaat het om een magneet op de leiding te plaatsen. Dergelijke magneten zouden de kalk niet uit het water halen, maar de eigenschappen van de aanwezige magnesium- en calciumionen aanpassen. De kalk is dus nog in het water aanwezig, maar zorgt niet langer voor kalkaanslag. Tot daar de theorie, want in de praktijk is de werking niet bewezen of zijn de bevestigende onderzoeken omstreden. De Duitse consumentenorganisatie Stiftung Warentest heeft ooit een onderzoek uitgevoerd en vond geen enkel meetbaar effect. Toch worden deze waterontharders nog steeds aangeboden. Hun grootste aantrekkingskracht is het lage prijskaartje. Er zijn er zelfs al te koop voor minder dan 20 euro.
Waterontharder op basis van CO2-injectie
Het nadeel van de waterontharders op basis van ionenuitwisseling is dat ze natrium aan het water toevoegen. Dit zorgt ervoor dat het drinkwater niet langer geschikt is voor mensen die een natriumbeperkt dieet volgen. Daarom maken fabrikanten ook werk van alternatieven. Begin 2020 was er op Batibouw bijvoorbeeld nog een waterontharder op basis van CO2-injectie te zien. Door de toevoeging van CO2 zou de kalk in het water oplossen en zich niet langer afzetten. Deze systemen worden ook aangeprezen als ecologisch alternatief, onder meer omdat ze gerecycleerd CO2 gebruiken. Test Aankoop heeft zo'n systeem uitgeprobeerd en gaf aan dat de eerste resultaten alvast positief waren. Het noemde het een waardig alternatief voor systemen met zout. Goedkoper is het echter niet, want het door hen uitgeteste systeem had ook meteen een prijskaartje van 2.000 euro.