Te weinig eigen middelen? Embuild wil lening met uitstel van betaling
Uit een recente studie van prof. dr. Johan Albrecht (UGent), op vraag van Embuild Vlaanderen, blijkt dat de groep verkleint in Vlaanderen die een huis kan bouwen, verwerven en huren. Daarom schuift Embuild Vlaanderen recepten naar voren om zowel kwetsbare huishoudens als huishoudens met te weinig eigen middelen aan een energiezuinige woning te helpen. Want ook de middenklasse heeft het steeds moeilijker op de woningmarkt. Daardoor wordt de concurrentie met lagere inkomensgroepen op de private huurmarkt op scherp gesteld.
Daarom vraagt Embuild Vlaanderen - in analogie met de energielening – aan de Vlaamse regering om een achtergestelde lening met uitstel van betaling in het leven te roepen voor potentiële kopers van een nieuwe woning. Deze lening kan bij huishoudens een gebrek aan eigen middelen opvangen, zegt Marc Dillen van Embuild Vlaanderen.
Vicieuze cirkel van steeds stijgende woonlasten vermijden
In tijden van hoge inflatie wordt het voor gezinnen steeds moeilijker om voldoende eigen middelen te verwerven voor de bouw van een woning. De aankoopkost stijgt vaak sneller dan een gezin kan sparen. Bovendien stijgt, als ze nog geen eigenaar zijn van een woning, ook de huishuur snel waardoor ze nog minder kunnen sparen.
Solvabele gezinnen die normaal een hypothecaire lening veilig kunnen afbetalen, komen vandaag in een negatieve spiraal terecht. Daarbij vergroot het risico dat hun woonlasten onbetaalbaar worden. Zo kunnen ze zich als huurder ook niet beschermen tegen hogere energieprijzen door een energierenovatie uit te voeren.
Hulp aan huishoudens met onvoldoende spaargelden
Met het voorstel van Embuild Vlaanderen van een achtergestelde lening met uitstel van betaling, kunnen huishoudens met te weinig eigen middelen de eerste jaren van een hypotheeklening overbruggen. Zo kunnen zij onmiddellijk profiteren van een energie-efficiënte woning en bijgevolg laag energieverbruik. Gezinnen die hiervan gebruik maken, betalen de lening ook terug waardoor de kosten voor de overheid beperkt blijven. De enige kost voor de overheid is een rentekorting.
Want vooral bij nieuwbouw is de initiële investeringskost hoog aangezien alle investeringen in isolatie, hernieuwbare energie en duurzame technieken moeten gebeuren bij aanvang van het project. Zelfs als blijkt dat nieuwbouw op lange termijn de meest budgetvriendelijke en duurzame keuze is, haken gezinnen vandaag af omdat ze onvoldoende eigen middelen kunnen voorleggen bij de start van hun project.
Communicerende vaten
De woonmarkten in Vlaanderen, zowel het huur- als koopsegment. Zijn communicerende vaten. Hoe minder eigenaars, hoe meer druk op de huurmarkten. En vooral de kwetsbare huishoudens zijn daar de dupe van. Daarom is het van groot belang om het eigenaarspercentage in ons land op peil te houden.
Potentiële eigenaars die kampen met te weinig eigen middelen, kan je helpen met een eenmalig duwtje in de rug. Daardoor komen zij niet terecht op de private huurmarkt en brengen zij geen verdere stijgingen van de huurprijzen teweeg. Die stijgingen zijn het gevolg van de inelasticiteit van onze koop- en huurmarkt. Dat betekent dat het aanbod de vraag onvoldoende kan volgen.
Met het voorstel van Embuild Vlaanderen kan je bijgevolg de cascade van inkomensgroepen richting de huurmarkten milderen. Want mocht die cascade ten volle op gang komen, worden lagere inkomensgroepen verder verdreven uit de private huurmarkten. Daardoor zouden de ellenlange wachtlijsten voor sociale (huur)woningen nog meer stijgen. En tegen het huidige ritme duurt het nu al bijna 100 jaar om die weg te werken. Om de grote noden van kwetsbare huishoudens sneller in te vullen, ondersteunt Embuild Vlaanderen o.a. het nieuwe stelsel van geconventioneerd huren. In ruil voor een subsidie, zetten investeerders de huurprijs lager dan de marktprijs. Zo krijgen kwetsbare huishoudens veel sneller toegang tot een energiezuinige woning.