Aanbevolen partners

Logo Unilin - Isolatie, dakbedekking
Saint-Gobain Isover Benelux - Isolatie
Logo Sto NV
logo Xella
Isoleren

Hoe een bestaande muur isoleren?

Wanneer iemand een huis koopt is het soms moeilijk te zien of de muren geïsoleerd zijn of niet. Je kan er meestal van uitgaan dat de muren van huizen van voor 1970 nauwelijks geïsoleerd zijn. Men begon namelijk naar aanleiding van de oliecrisis begin jaren ’70 de muren te isoleren om energie te sparen. De huidige normen op het vlak van isolatie zijn sinds de recente energieprestatieregelgeving (EPB) nog strenger geworden waardoor de oudere woningen helemaal niet meer aan de eisen voldoen. Momenteel is de maximale U-waarde (is een maat voor het warmteverlies) 0,6 W/m²K.

Voor de duidelijkheid, een traditionele spouwmuur van 30 cm, bestaande uit een snelbouwsteen van 14cm, 4cm isolatie, een luchtspouw van 3cm en een gevelsteen van 9cm voldoet maar net aan de norm. Maar voor ons klimaat is dat niet voldoende.
Heeft men een dergelijk muur zonder isolatie in de spouw, dan komt men op ca. 1,28 W/m²K, het dubbele van wat de norm toelaat. Het spreekt voor zich dat hier heel veel warmte door verloren gaat in de winter, of warmte door naar binnen komt in de zomer.

Wanneer je een woning koopt waarvan de muren niet geïsoleerd zijn, is het aanbevolen dit toch te doen. Niet alleen het huis zelf vaart er wel bij, maar ook het wooncomfort wordt beter en de energiefactuur daalt.

Lees ook: Waarom isoleren?

Muurtypes

Over het algemeen onderscheiden we twee types van muren bij bestaande woningen.

Ofwel is het een massief gemetste muur (meestal bij heel oude woningen) ofwel is het een spouwmuur, d.w.z. dat er tussen het buitengevelmetselwerk en het binnenmetselwerk een luchtspouw is gelaten. Een spouwmuur is technisch gezien beter en biedt ook meer mogelijkheden op het vlak van isoleren.

Het is duidelijk dat een massieve muur enkel langs buiten of langs binnen kan geïsoleerd worden. Een spouwmuur daarentegen kan zowel aan de buiten- als aan de binnenzijde ofwel in de spouw geïsoleerd worden. Elke methode heeft echter zijn voor- en nadelen.

Lees ook: Spouwisolatie 

Isoleren aan de buitenkant

Indien je aan de binnenzijde zo weinig mogelijk wilt veranderen en wanneer je de buitengevel wilt opfrissen is dit de meest aangewezen methode.

Er bestaan kant-en-klare oplossingen: isolatiemateriaal met een afwerking, sandwichpanelen,... Een belangrijk voordeel van deze oplossing is dat isoleren en afwerken in één stap gebeurt. Verder kun je isoleren en de isolatie afwerken met een pleister, gevelsteen of plaatmateriaal.

  • Er zijn verschillende manier op isolatie te plaatsen
    • verlijmd tegen de gevel
    • gekleefd tegen de gevel
  • De draagstructuur voor een plaatafwerking kan ook op twee manieren worden aangebracht:
    • draagstructuur op de isolatie: deze optie is volledig vrij van koudeknopen
    • isolatie tussen de draagstructuur: bij deze optie creëer je lineaire koudeknopen

Bij een afwerking met een plaatmateriaal is een geventileerde spouw tussen isolatie en plaatmateriaal een must.

De voordelen hiervan zijn dat je in de woning kan blijven wonen tijdens de werken en eventuele koudebruggen gemakkelijk kan oplossen. Bovendien blijft de grootte van de binnenruimtes identiek en blijft de warmteaccumulerende en vochtregelende functie van de muren bewaard. De muren kunnen met andere woorden warmte opnemen en afgeven. Dus wanneer de verwarming uitvalt koelt de ruimte traag af, de ruimte warmt echter ’s morgens ook trager op.

Muren kunnen ook teveel aan vocht in de ruimte opnemen en bij droogte afgeven (muren ademen).

Nadeel is dat je misschien een stedenbouwkundige vergunning zal moeten aanvragen omdat het uitzicht van de woning veranderd. Ook de buitenafmetingen van de woning zullen wijzigen, wat ook vergunningsplichtig kan zijn.

Indien je een gevelsteen voor de isolatie wilt plaatsen, moet je de funderingen verbreden. Dit is niet het geval indien je de gevel gaat pleisteren of als je een plaatmateriaal gebruikt als gevelbekleding.

Ook het afwerken van de dagkanten aan ramen en deuren is niet altijd gemakkelijk. En wanneer er geen dakoversteek voorzien is, moet ook de kroonlijst (al dan niet met goot) aangepast worden.

Opgelet: wanneer je deze techniek toepast, moet de bestaande spouw ook opgevuld worden met isolatie. Een andere optie is het buitenspouwblad af te breken. Een open spouw kan immers voor convectie zorgen, wat nefast is voor de prestaties van de isolatie.

Lees ook: Succesvol na-isoleren van de buitenmuur

 

Isoleren aan de binnenkant

Wanneer je de buitenzijde wilt bewaren en toch binnen werken wilt uitvoeren is dit in veel gevallen een goede methode. Soms is het de enige methode, denk bijvoorbeeld aan een beschermde gevel zonder spouw.

De techniek vraagt om de nodige omzichtigheid: grondig onderzoek vooraf en een zorgvuldige uitvoering zijn de enige sleutels tot succes. Volgens specialisten pas je deze techniek best alleen toe wanneer de buitengevel, ofwel beschermd is tegen slagregen (hydrofuge) ofwel wanneer je een isolatiemateriaal gebruikt met een hoge dampdichtheid.

Je kan dit doen door bijvoorbeeld gipskartonplaten tegen een keperwerk te schroeven waartussen geïsoleerd is. Denk hierbij wel aan het dampscherm!

Voordeel van deze aanpak is dat het een relatief goedkope oplossing is waarvoor je geen stedenbouwkundige vergunning nodig hebt. Je kan ook leidingen wegwerken in het achterliggend keperwerk.

Bij oudere woningen werden de betonnen balken boven raam- en deuropeningen tegen het buitengevelmetselwerk aan gestort. Deze koudebrug kan hiermee opgelost worden.

Eventuele vochtproblemen in de muren die binnen merkbaar zijn, zijn (voorlopig) uit het zicht. Dit wil wel niet zeggen dat de problemen daarmee opgelost zijn. Vergewis je ervan dat het metselwerk bestand is tegen het hogere vochtgehalte. Dat gehalte loopt op omdat de muur niet meer langs binnen kan drogen.

Belangrijker hier zijn de nadelen. Want dwarsmuren die haaks op de buitengevel staan, zullen een koudebrug vormen. Tenzij deze thermisch worden onderbroken. Dit is ook het geval bij de aansluitingen met de vloeren. Langs binnen isoleren houdt altijd risico's op koudebruggen in. Dat sluit je alleen uit door de 1m-regel toe te passen: plafonds, vloeren en binnenmuren die aansluiten op de buitenmuur dienen over een afstand van 1m mee geïsoleerd te worden.

Je kan ook niet meer genieten van het warmteaccumulerend en vochtregelend effect van de muur. Wanneer de verwarming ’s avonds uitvalt, koelt de ruimte ook snel af. Opwarmen daarentegen gaat wel sneller.

Wonen op het moment van de werken is nauwelijks mogelijk en de ruimtes worden kleiner.

Ook hier zal aandacht moeten besteed worden aan de afwerking rond raam- en deuropeningen. Venstertabletten dienen wellicht vervangen te worden.

Isoleren in de spouw

Wanneer je zowel aan de buitengevel als aan de binnengevel geen wijzigingen wilt doen en wanneer er een open luchtspouw aanwezig is, is dit een mogelijke oplossing voor het isoleren van dergelijke muren.

Dit kan gebeuren door het inblazen van rotswol of papiervlokken, of de spouw van bovenuit vullen met korrels.

Voordeel is dat zowel binnen als buiten geen wijzigingen of renovatiewerken nodig zijn. Je kan dus in de woning blijven wonen tijdens de werken en de afmetingen – zowel binnen als buiten – blijven hetzelfde. Dit is bovendien een snelle, minder arbeidsintensieve en vaak goedkope methode.

Nadeel is dat aangestorte balken boven ramen en deuren een koudebrug blijven. Dit kan tot zeer vervelende condensatieproblemen leiden!

Wanneer van bovenuit gevuld wordt zijn de zones onder raamdorpels vaak minder goed gevuld.

Je kan ook niet zien hoe goed de isolatie overal aansluit of uitgevoerd is. Men kan moeilijk garanderen dat de muur overal even goed geïsoleerd is! En dat was toch net de bedoeling. Kies daarom een isolatiemateriaal met een lage lambdawaarde om een zo goed mogelijke isolatie te krijgen.

Lees ook:

Nagenoeg iedere situatie is anders en vraagt daarom een specifieke aanpak. Het is raadzaam om een deskundige terzake advies te vragen vooraleer op dit vlak iets te ondernemen. Het oplossen van het ene probleem (isolatie) kan namelijk een ander veroorzaken (condensatie).

Gert Broekx - mei 2007 - voor Habitos.be

Mis de laatste bouwnieuwtjes niet!

Ontvang onze wekelijkse updates vol nuttige tips over bouwen en verbouwen.

Wens je deze folder te lezen? Vul dan eenmalig je email adres in