Belgische bouwsector krimpt met 0,3% in 2023
Embuild verwacht dat de bouwsector in ons land in 2023 met 0,3% zal krimpen, terwijl de bouwfederatie tot nu toe van een stabilisatie uitging. De bouw van nieuwe woningen krijgt dit jaar stevigere klappen dan gedacht (-8%), terwijl ook de bouw van non-residentiële gebouwen, zoals kantoren, ondermaats blijft scoren (-3,3%). Vorig jaar groeide de bouwsector in het algemeen met 1,5%. Dat de daling in de bouw dit jaar niet nog forser oploopt, heeft de sector vooral te danken aan de renovatie van woningen (+2,4%), de renovatie van gebouwen (+1,6%) en de infrastructuurwerken (+4,7%). “Voor 2024 verwachten we in het algemeen een sterke groei (+3%), maar die zou in 2025 alweer afnemen (+1,6%) omdat de herstelplannen dan voor minder werk zorgen”, verduidelijkt Niko Demeester, gedelegeerd bestuurder van Embuild. “Daarom is het dringend tijd om de overheidsinvesteringen drastisch op te trekken.”
De oorlog in Oekraïne en de energiecrisis hebben geen impact meer op het consumentenvertrouwen, dat sinds begin dit jaar significant verbeterde ten opzichte van de laatste maanden van 2022. Toch blijven de gestegen bouwmaterialenprijzen (die sinds corona gemiddeld met 35% gestegen zijn, ook al zijn ze nu gestabiliseerd) en de toegenomen hypothecaire rentevoeten (de rente steeg op een paar jaar van 1% naar 3,5%) de bouw stevig parten spelen. Vooral de bouw van nieuwe woningen heeft er erg onder te leiden. Voor dit bouwsegment verwacht Embuild dit jaar een daling van 8,5%, een krimp die erger uitvalt dan verwacht.
Beter is het gesteld met de renovatie van woningen, waar voor 2023 een groei van 2,4% wordt vooropgesteld. De energiecrisis heeft de renovatiesector duidelijk een boost gegeven. De Belg wil zijn woning zo duurzaam mogelijk maken op energievlak. Het is dan ook niet verwonderlijk dat het aantal leningen voor energetische renovatie in 2022 verdubbelde. Een verhoging van de btw op renovatie en op sloop-heropbouw zou dan ook een bijzonder slecht signaal zijn en de renovatie-inspanningen van de Belg stevig fnuiken.
Ook de renovatie van non-residentiële gebouwen zou er dit jaar licht op vooruitgaan, met 1,6% meer bepaald. Vanaf 2025 zou voor dit segment de situatie keren omdat de Europese relanceplannen en het herstelplan na de overstromingen van juli 2021 dan afgelopen zijn. De bouw van nieuwe non-residentiële gebouwen krijgt het sinds covid hard te verduren en ook dat blijft zo in 2023 (-3,3%). De coronacrisis heeft onze manier van werken en consumeren ingrijpend veranderd waardoor er minder kantoor- en winkelruimte nodig is.
Goed nieuws is er dan weer wel dit jaar voor de infrastructuurwerken (+4,7%). Dat is niet onlogisch, want een steeds wederkerend effect in aanloop van lokale verkiezingen, voorzien in oktober 2024. Heel wat lokale besturen voeren in aanloop naar deze stembusslag nog nieuwe werken of verfraaiingen door. Gevolg is wel dat het voor deze sector in 2025 een pak moeilijker zal worden, met een verwachte daling dan van 2,6%.
Niko Demeester, CEO van Embuild: “De bouw zal zich dit jaar, maar ook de komende jaren, niet in rustig vaarwater bevinden. Nochtans zal onze sector zeer nodig zijn om de energietransitie te verwezenlijken en de ambitieuze klimaatdoelstellingen te halen. Daarom moet de btw op renovatie en sloop-wederopbouw ook na de fiscale hervorming nog steeds 6% bedragen. Daarnaast hebben de verschillende overheden in ons land nog heel wat werk om hun eigen infrastructuur grondig op te waarderen en ‘future proof’ te maken. Vandaar ook onze eis om de overheidsinvesteringen, die nu 2,7% van het BBP uitmaken, tegen 2029 op te trekken naar 4% en tegen 2034 naar 5% van het BBP. De vele decennia van onderinvesteringen laten zich nu sterk voelen. Het is dringend tijd om het tij te keren.”