Bouwpartners: De stabiliteitsingenieur

Werkwijze bij nieuwbouw

Bij een nieuwbouw zijn de architectuurplannen het vertrekpunt voor het studiewerk. Die plannen leest hij van boven naar onder, of van dak naar fundering. Hij voelt als het ware de zwaartekracht.

1. In eerste instantie heeft de ingenieur aandacht voor de raamopeningen. Bij de ramen is het de raambreedte die bepalend is. Boven een klein raam wordt een latei verwerkt. Die zijn in standaardmaten verkrijgbaar via de bouwmaterialenhandelaar. Boven grote ramen – overspanningen vanaf 1,2 meter – is het gebruik van een balk aan de orde. De stabiliteitsingenieur zal hier concreet de hoogte en de wapening van de balk berekenen wanneer het om een betonnen balk gaat. Bij een stalen balk zal hij de juiste profieltype berekenen.
2. Naast de raamopening bestudeert de ingenieur ook de plaatsing van de dragende muren. Wanneer draagmuren op twee verdiepingen niet onder elkaar staan, moet hij immers uitzoeken hoe hij de lasten wel kan afdragen. Doorgaans gebeurt dit ofwel met stalen balken in de vloer en onder de draagmuren, ofwel met het gebruik van breedplaatvloeren.
3. Een deel van de stabiliteitsingenieurs werkt met 3D-modellen van de woning om een goed beeld te krijgen van de lastendaling in de woning. Zo’n programma laat meteen toe om de lastendaling te berekenen tot op het niveau van de funderingen.
4. Het is aan de stabiliteitsingenieur om de draagkracht van de ondergrond in te schatten. Wanneer de woning van het dak tot zijn grondvesten is gescreend, kan de ingenieur bepalen welke fundering nodig is om de woning te dragen. Niet alleen de woning, maar ook de kwaliteit van de ondergrond speelt daarbij een bepalende rol.
5. De ingenieur kan zich ook beroepen op geografische kaarten. Wanneer die informatie ontoereikend is, zal de stabiliteitsingenieur om (bijkomende) bodemsonderingen vragen.

Werkwijze bij renovatie

1. Bij een renovatie gaat de ingenieur na hoe het zit met de draagrichting van de vloeren, de draagkracht en stabiliteit van de fundering en de balken, dan gaat hij pas aan de slag met het rekenwerk.
2. De ingenieur schrijft andere materialen voor die gehanteerd kunnen worden in de bestaande woning.
3. De grote uitdaging is een nieuwe verdieping op een bestaand gebouw bijbouwen. De fundering wordt dan bijkomend belast. Er moet dan grondig bestudeerd worden of dit haalbaar is of dat beter naar een andere bouwtechniek wordt gekeken, zoals bijvoorbeeld een staalstructuur die apart wordt gefundeerd.

Niet bij wet verplicht

Het inschakelen van een stabiliteitsingenieur is niet wettelijk verplicht zoals dat bijvoorbeeld wel het geval is voor een architect. Sommige architecten berekenen bijvoorbeeld zelf de balken boven de ramen en kienen de muren zo uit dat de dragende muren boven elkaar staan. Ze stappen pas naar een stabiliteitsingenieur wanneer het rekenwerk echt moeilijk wordt. Andere architecten schakelen de ingenieur van meet af aan in.

Kosten van een stabiliteitsingenieur

De kostprijs van een stabiliteitsingenieur komt voor een doorsneewoning al gauw op ongeveer 1.500 euro. Hierin zitten het studiewerk en uitgetekende plannen vervat. Voor kleinere opdrachten wordt een uurtarief gehanteerd. Volgens de maatstaven van de VMSW ligt dit op 88 euro per uur. Het uurloon is gekoppeld aan de gezondheidsindex.

Voor echt specialistenwerk kan evenwel een hoger tarief worden aangerekend. Het KVIV – de Koninklijke Vlaamse Ingenieursvereniging – hanteert hiervoor specifieke barema’s.

Goed om weten is dat de stabiliteitsingenieur beroepshalve verzekerd is, dit is niet verplicht. Vraag daarom naar een verzekeringsattest om hier zekerheid over te hebben. Wanneer er door een fout in zijn rekenwerk iets misloopt met een bouwwerk, zal die verzekering de schade vergoeden. Normaal is gevolgschade wel uitgesloten.