De informatieverplichtingen van de notaris

De Vlaamse notarissen zijn verplicht bij de verkoop van onroerende goederen in de onderhandse en authentieke akten van verkoop enkele stedenbouwkundige aspecten van het onroerend goed te melden. Zo onder meer:

- of er een stedenbouwkundige vergunning (bouwvergunning) is uitgereikt;
- of er een dagvaarding werd uitgebracht voor een bouwmisdrijf en iedere in de zaak gewezen beslissing;
- de meest actuele stedenbouwkundige bestemming van dit onroerend goed met de benamingen gebruikt in het plannenregister;
- of er op dit onroerend goed een voorkooprecht rust zoals bedoeld in artikel 63 van het decreet van 18 mei 1999 houdende de organisatie van de ruimtelijke ordening;
- de lasten en voorwaarden die eventueel opgelegd werden bij de verkavelingsvergunning;
- artikel 99 van het bovenvermelde decreet dat bepaalt welke bouwwerken, handelingen en functiewijzigingen onderworpen zijn aan de stedenbouwkundige vergunningsplicht.

Verhuur
Deze vereiste geldt evenwel niet alleen bij verkoop, maar ook in geval van verhuring van een onroerend goed voor meer dan negen jaar, bij inbreng van een onroerend goed in een vennootschap, en ook in alle akten van vestiging van erfpacht en opstal en in elke andere akte van een eigendomsoverdracht ten bezwarende titel, met uitzondering van huwelijkscontacten en hun wijzigingen en contracten aangaande de mandeligheid.

Herstelmaatregelen
Indien op dit onroerend goed, ten gevolge van een definitieve rechterlijke beslissing, een verplichting rust om herstelmaatregelen (afbraak, uitvoeren van aanpassingswerken en/of het betalen van een meerwaardesom) uit te voeren - zoals bedoeld in de artikelen 149 tot en met 151 van het bovenvermelde decreet - dan wordt dit in een afzonderlijke akte vermeld.
De verplichting tot het opstellen van een afzonderlijke ‘akte herstelmaatregel’ door de notarissen bestaat sedert februari 2004. In deze akte wordt ook vermeld dat de nieuwe eigenaar de verbintenis aangaat om de opgelegde herstelmaatregel uit te voeren, onverminderd de verplichting van de oorspronkelijke eigenaar. De instrumenterende ambtenaar stuurt een afschrift van die afzonderlijke akte aan de gewestelijke stedenbouwkundige inspecteur. De gewestelijke stedenbouwkundige inspecteurs zijn ambtenaren van het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap die onder andere bevoegd zijn om bouwinbreuken op te sporen en vast te stellen. Dit afschrift zal vervolgens door deze gewestelijk stedenbouwkundige inspecteur worden overgemaakt aan de afdeling Bouwinspectie (sinds 1 juli 2006 Agentschap Inspectie RWO) in Brussel.

Hypothecair getuigschrift
De notaris, die belast is met de verkoop van het onroerend goed, zal de informatie omtrent een zogenaamde ‘dagvaarding ruimtelijke ordening’ en hetgeen de bevoegde rechter in een definitieve gerechtelijke uitspraak heeft uitgesproken, bekomen door het aanvragen van een hypothecair getuigschrift. Immers, de dagvaardingen ruimtelijke ordening en het beschikkend gedeelte van een definitieve gerechtelijke uitspraak, waarbij een herstelmaatregel wordt bevolen, dienen ter kantmelding te worden aangeboden op het bevoegde hypotheekkantoor. Dit getuigschrift wordt aangevraagd bij de hypotheekbewaarder van het hypotheekkantoor dat bevoegd is voor de betrokken gemeente waar het te verkopen onroerend goed gelegen is.
Aan het bekomen van een dergelijk hypothecair getuigschrift zijn wel kosten verbonden die door de instrumenterende notaris dienen betaald te worden aan de hypotheekbewaarder. Nadien zal de notaris deze kosten doorrekenen aan de klant.
Ook aan het opstellen van een afzonderlijke akte herstelmaatregel zijn kosten verbonden zoals onder andere het ereloon van de notaris, de vaste aktekosten, de registratierechten om deze akte te laten registreren op het bevoegde registratiekantoor,…
Op grond van deze afzonderlijke akte zal dan vervolgens aan de koper de gerechtelijke uitspraak en deze afzonderlijke akte worden betekend.
De uitvoering van de herstelmaatregel gebeurt zowel ten aanzien van de veroordeelde(n) als de verkrijgers van het onroerend goed en op hun kosten.
Bij de doorzending van deze afzonderlijke akte wordt - indien reeds aanwezig - een afschrift gevoegd van de rechterlijke uitspraak waarnaar de akte verwijst.